Togg; sedan mı, fastback mi, liftback mi? Arasında bir yerlerde…tam olarak nerede?
Berkan Bayram 10.01.2024
Sedan otomobilin sözlük anlamında: “kapalı bir gövde içerisinde sürücü ile yolcunun oturduğu bölümden ayrılmış kapalı bir bagaja sahip otomobil” olarak tanımlanır. Sedanı tanımlayan diğer detayları ise elbette 4 kapılı olması, iki sıra koltuk düzeni ve yatay tavan çizgisi. Bu yüzyılın başına kadar segmentler arası geçişleri otomobilden anlayan, anlamayan herkes fark edebilirdi. Hangisi sedan, hangisi coupe, hangisi SUV? Malesef mertlik son yıllarda bozuldu ve sedanlar arasına garip tabirler eklenmeye başlandı; notchback, liftback, fastback, sportback… Hepsinin bir ‘back’ ile sorunu olduğu muhakkak. Otomotiv terminolojisini bu kadar bozmak, elbette yine elektrikli devriminin işiydi 🙂
Elbette savunduğumuz ‘elektrikli devrim’ otomobil tasarımını baştan aşağı değişimine zorunluluk kattı. Gerçek şu ki; bir otomobilin sırf görsel haz veren ön burnunun aslında hiç bir işe yaramayacağını, 1900’lerin başında elektrikli otomobil kanıtlamıştı. Ve yine, 2000’lere kadar ortadan kaybolan elektrikli otomobil endüstrisi olmasa, konvansiyonel üreticiler uzuun bir arka çıkıntıya, yani otomobilin dingil aralığı ile arka tampon arasındaki alana sahip olmanın neden ve ne biçimde ihtiyaçlarına yaradıklarını fark etmeyeceklerdi. Bizim makul ölçülere sahip arka çıkıntıya sahip olmamız, bagaj alanından ödün vermememiz ve arkada oturan yolcunun kafasını tıraşlamaya gerek bırakmayacak zorunluluğa gitmemizi önleyecektir. Aslında düz arka bagaj kapağının ne estetik ne de fonksiyonel bir görevi olduğunu hiç düşünmedim. Neden bu kadar çirkin bir tasarımın ağır yüküne katlanıyoruz, bilmiyorum. Birazdan bahsedeceğim fastback ve liftback sedanların hayatımıza katacağı; daha dengeli ağırlık merkezi, daha rahat ve pratik manevra kabiliyeti, daha dinamik ve modern görünümlere ihtiyacımız var.
Model S 
Panamera
Elektrikli otomobil tasarımına hak ettiği sevgi ve şefkati verdikten sonra, şu terimlere bir göz atalım. Günümüzde elimizde standart sedanlar, liftback sedanlar ve fastback sedanlarımız var. Bir segment aralığında SUV, Sedan, Coupe veya MPV arasındaki en büyük farklılık, temel olarak otomobil ölçülerinden gelir. Bu ölçüler sayesinde segment aralıklarını rahatlıkla belirleyebiliriz. Ama konu sedanlar olunca, işler fazlasıyla karmaşık hale gelebiliyor. Standart Sedanların sahip olduğu temiz ve pürüzsüz yatay omuz çizgisi ve bagaj kapağı, Liftback tasarım söz konusu olduğunda, örneğin Tesla Model S; arka üst tavana bağlı menteşelere sahip bir hatcback tarzı bagaj kapağında farklılık oluşturuyor. Marka Model S için lüx compact sedan (hatta hatcback) terimi kullanmış olsa da, Model 3 için de compact sedan ve hatcback terimi kullanmıştır. Ama Model S için Liftback diyebiliyorsak, Model 3 için de Fastback dememiz gerekiyor. Aynı şekilde Porsche Panamera ve Taycan için de Fastback diyebiliriz.
Şimdi Togg T10F’e tekrar baktığımızda, Fastback mi, Liftback mi, notchback sedan mı?
Not: Togg’un duyurduğu üretim planlaması içerisinde ‘Fastback’ olarak bir model yoktu aslında. Eğer yeni model gelecekse CX, yani CrossCoupe olmalıydı. O kısmı da soru işareti olarak kaldı.
Geleneksel sedanların tacını son tasarım tanıtımı ile gözler önüne seren elektrikli BMW i7, Lucid Air gibi eğimli olmasa da, beklendiği kadar uzun bir bagaj kapağına sahip değildir. Yani arka uzantı mümkün olduğunca gövde yapısına birleştirilmeli ve gittikçe ortadan kaldırmak daha uygulanabilir bir çözüm olacaktır. Dikkat ettiyseniz, crossover olmayan yeni gelen tüm 4 kapılı elektrikli modellerin, bir şekilde fastback ve hathcback olduğunu, eğimli tavan çizgisi ile yumuşatılmış bagaj kapağına sahip olduğunu fark etmişsinizdir. Polestar ailesi, Mercedes EQE-EQS, Model 3 ve S, BMW i serisi, Kia EV6 ve Hyundai Ioniq 6… gibi. Elektrikli otomobil üreticilerinin eğimli tavan çizgisini sevdiği bir gerçek. Sadece start-up mantığıyla işe başlayan markalar değil, premium marka üreticilerinin de bu segment aralığına hızla giriş yaptığını görebiliyoruz. Elektrikli SUV devrini muhtemelen, elektrikli compact sedanlar ele geçirecekler.
Berkan Bayram 10.01.2024